zondag 22 mei 2011

Leer ons stil zitten (Tim Parks)

Prostaatproblemen vormden de directe aanleiding voor Tim Parks’ Leer ons stil te zitten. In dit werk, een zelfhulpboek en filosofisch essay ineen, beschrijft Parks hoe hij jarenlang leed onder vreselijke pijnen in zijn onderbuik. Zijn artsen konden geen oorzaak vinden, en zijn wanhoop leidde de cynische en kritische Parks ertoe om zich op aanraden van een Indiase arts over te geven aan verschillende alternatieve geneeswijzen. “Onmiddellijk werd ik me ervan bewust dat er nog een geheel ander aspect aan mijn aandoening zat. Ik realiseerde me bovendien dat mijn scepticisme voor een groot deel door angst werd voortgedreven.”
Tim Parks, geboren in Engeland en wonend in Italië, is van mening dat hij zijn schrijversloopbaan voor een groot deel te danken heeft aan zijn opvoeding binnen de Anglicaanse kerk. Hij ontwikkelde niet alleen een fascinatie voor taal door het uitgebreid bestuderen van de Bijbel, maar ook een sceptische houding ten opzichte van alles wat zweverig is. De reden hiervoor was een korte flirt van zijn ouders met het uitvoeren van exorcismen en het spreken in tongen, waar Parks zich jarenlang tegen afzette.

Toen Parks rond zijn veertigste levensjaar last kreeg van zijn onderbuik, konden zijn artsen niet ontdekken waar die pijn vandaan kwam. Een behandelmethode die hem werd aangedragen was deep relaxation. Dit bleek een verkapte benaming voor meditatie. Parks: “Het woord meditatie suggereert iets wat buiten onze cultuur ligt; bijna alsof je je van de westerse wereld afwendt.” Door de goede keuze van zijn artsen om de term ‘meditatie’ te verhullen, begon Parks met het uitvoeren van oefeningen. Het doel van deze bewegingen was om zijn hoofd en lichaam weer met elkaar in verbinding te brengen.
Parks merkte dat hij baat had bij de oefeningen. Na enige tijd werd hij door een behandelaar verwezen naar een retraite. “Daar was het de bedoeling om je hoofd leeg te maken van alle gedachten die op woorden gebaseerd zijn. Dat was moeilijk, omdat alles wat ik doe met woorden samenhangt,” aldus Parks. “De enige manier om je gedachten vrij te maken van woorden, is door je volledig op lichamelijke sensaties te richten. Wanneer dat lukt, komen diepe golven van ontspanning over je heen. Eerst is dit overweldigend; later meer stabiel en beheersbaar.”
In zijn boek schrijft Parks over zijn ervaring in de retraite: “De pijn is weg. De gebogen rug recht zich, de longen vullen zich en het lichaam is één, alsof alle deuren in het huis zijn weggehaald en je je overal vrij kunt bewegen. Je voelt álles, tegelijkertijd, of beter gezegd: je bént alles, van je tenen tot je vingertoppen tot de haren op je hoofd.” Ondanks zijn ingrijpende ervaringen blijft Parks een scepticus pur sang. Wel is zijn instelling veranderd. Parks: “Scepticisme zou moeten zijn: ‘Ik geloof het als het werkt’, en niet: ‘Ik geloof het niet voordat ik het geprobeerd heb’.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten